Αντισεισμικοί Κανονισμοί
Ο Αντισεισμικός Κανονισμός κάθε χώρας είναι το νομικό κείμενο που περιέχει το σύνολο των κανόνων που καθορίζουν τις ελάχιστες απαιτήσεις για το σχεδιασμό αντισεισμικών κατασκευών, το οποίο αναθεωρείται και επικαιροποιείται όποτε κριθεί αναγκαίο. O πρώτος Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός στην Ελλάδα συντάχθηκε και άρχισε να ισχύει το 1959. Το 1984 συμπληρώθηκε με πρόσθετα άρθρα, η αποκλειστική εφαρμογή των οποίων άρχισε το 1985. Το 1995 τέθηκε σε αποκλειστική εφαρμογή ο Ν.Ε.Α.Κ. (Νέος Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός), ενώ από το 2001 ισχύει ο Ε.Α.Κ. – 2000 (Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός – 2000). Από τότε μέχρι σήμερα, στο αρχικό κείμενο του Ε.Α.Κ. – 2000 έχουν γίνει τροποποιήσεις, συμπληρώσεις και διευκρινήσεις που κρίθηκαν αναγκαίες. Το 2003 συμπεριλήφθηκε στον Κανονισμό ο Νέος Χάρτης Ζωνών Σεισμικής Επικινδυνότητας. Στο Χάρτη αυτό υπάρχουν 3 Ζώνες Σεισμικής Επικινδυνότητας σε αντίθεση με τον προηγούμενό του που υπήρχαν 4.
Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ ’87)
Το Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς 1987 ή ΕΓΣΑ’87 είναι ένα γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς που χρησιμοποιείται στην Ελλάδα από το 1990. Σύστημα αναφοράς στη Γεωδαισία καλούμε εκείνο το πλαίσιο παραμέτρων και συστημάτων συντεταγμένων που συνδέεται με μία συγκεκριμένη περιοχή ή με ένα συγκεκριμένο χώρο ή και με ολόκληρη τη γη και ως προς το οποίο καθορίζονται οι θέσεις σημείων και αντικειμένων της φυσικής γήινης επιφάνειας ή/και μελετάται η κίνηση και δυναμική συμπεριφορά τους με τον χρόνο. Σε κάθε τοπογραφικό διάγραμμα που συντάσσεται είναι απαραίτητη η εξάρτησή του στο δίκτυο αυτό.
Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ)
Με τον ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιριακού Τομέα) προβλέπεται η ενσωμάτωση ενός ολοκληρωμένου ενεργειακού σχεδιασμού των κτιρίων με σκοπό τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσής τους, την εξοικονόμηση ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος, με δράσεις που αφορούν κυρίως:
- Εκπόνηση Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων για την έκδοση Άδειας Δόμησης
- Ενεργειακή Κατάταξη Κτιρίων (Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης)
- Ενεργειακές Επιθεωρήσεις Κτιρίων, λεβήτων & εγκαταστάσεων θέρμανσης και εγκαταστάσεων κλιματισμού
Κανονισμός Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ)
Σκοπός του Κανονισμού Επεμβάσεων είναι η θεσμοθέτηση κριτηρίων για την αποτίμηση της σεισμικής επάρκειας και φέρουσας ικανότητας υφισταμένων κατασκευών. Ο ΚΑΝΕΠΕ επίσης ορίζει τους κανόνες εφαρμογής για τον αντισεισμικό ανασχεδιασμό των κατασκευών, καθώς και τις ενδεχόμενες επεμβάσεις, επισκευές ή ενισχύσεις στον φορέα. Ο παρών Κανονισμός περιέχει διατάξεις υποχρεωτικής εφαρμογής, οι οποίες καθορίζουν τα κριτήρια αποτίμησης της φέρουσας ικανότητας υφισταμένου δομήματος, τις ελάχιστες υποχρεωτικές απαιτήσεις φέρουσας ικανότητας ανασχεδιασμένων δομημάτων ή μελών τους, τον καθορισμό των τρόπων με τους οποίους μπορεί να γίνει επέμβαση, τη συσχέτιση του Κανονισμού αυτού με άλλους Κανονισμούς (υλικών, φορτίσεων κλπ).
Κτηματολογικό φύλλο και διάγραμμα
Το Αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου περιέχει όλη την πληροφορία που τηρείται στο Κτηματολόγιο και αφορά ένα ακίνητο. Το Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος απεικονίζει την ευρύτερη περιοχή του κτηματογραφημένου ακινήτου με τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) όπως αυτός έχει αποτυπωθεί στα κτηματολογικά διαγράμματα της κτηματογραφημένης περιοχής. Εφόσον είναι γνωστός ο ΚΑΕΚ του ακινήτου μπορεί να ζητηθεί με αίτηση αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου και/ή απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος. Για ορισμένες περιοχές μπορεί να ζητηθεί ηλεκτρονικά πλήρες αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου και διαγράμματος για νόμιμη χρήση μέσω της εφαρμογής ηλεκτρονικών υπηρεσιών που έχει αναπτύξει ο φορέας εδώ. Η παροχή των υπηρεσιών αυτών χρεώνεται ανάλογα με τα αιτούμενα έγγραφα. Τα δύο αυτά έγγραφα απαιτούνται για την κατάρτιση συμβολαιογραφικών πράξεων και είναι απαραίτητα και στη σύνταξη τοπογραφικών διαγραμμάτων.
Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ)
Ο ΚΑΕΚ είναι ένας δωδεκαψήφιος αριθμός που προσδιορίζει μοναδικά οποιοδήποτε οικόπεδο/γεωτεμάχιο στον Ελληνικό χώρο. Τα δύο πρώτα ψηφία του κωδικού προσδιορίζουν τον Νομό στον οποίο βρίσκεται το οικόπεδο/γεωτεμάχιο, τα τρία επόμενα ψηφία προσδιορίζουν τον Δήμο ή την Κοινότητα εντός του νομού αναφοράς, τα δύο επόμενα προσδιορίζουν τον «κτηματολογικό τομέα», τα δύο επόμενα προσδιορίζουν την «κτηματολογική ενότητα» και τα τελευταία τρία ψηφία αποτελούν τον αύξοντα αριθμό του οικοπέδου/γεωτεμαχίου εντός της ενότητας. Εφόσον επί του παραπάνω γεωτεμαχίου έχουν συσταθεί οριζόντιες ιδιοκτησίες, η ύπαρξη του ενός κτιρίου εμφαίνεται με την προέκταση 0/0, ενώ αν έχουν συσταθεί οριζόντιες ιδιοκτησίες, η ύπαρξη του ενός κτιρίου εμφαίνεται με την προέκταση /0/1, /0/2, /0/3, /0/4 κ.ο.κ. Εάν υπάρχουν περισσότερα κτίρια με τη μορφή της κάθετης ιδιοκτησίας, τότε εμφαίνονται με τη μορφή /1/0, /2/0, /3/0 κ.ο.κ. και τέλος, η ύπαρξη περισσοτέρων οριζοντίων ιδιοκτησιών επί περισσοτέρων του ενός κτιρίων εμφανίζεται με τη μορφή /1/1, /1/2 κ.ο.κ. Η αναζήτηση του ΚΑΕΚ ενός ακινήτου γίνεται μέσω του Κτηματολογίου. Ο αριθμός ΚΑΕΚ είναι απαραίτητος στη σύνταξη τοπογραφικών διαγραμμάτων, την έκδοση βεβαιώσεων ΚΗΔ καθώς και στην εκπόνηση ενεργειακών πιστοποιητικών.
Κωδικός Ηλεκτρονικού Διαγράμματος (ΚΗΔ)
Από τις 15 Ιουλίου 2018 ισχύει επίσημα η ηλεκτρονική υποβολή διαγραμμάτων στο Κτηματολόγιο. Οι μηχανικοί, που συντάσσουν τοπογραφικά διαγράμματα και διαγράμματα γεωμετρικών μεταβολών, υποχρεωτικά τα υποβάλλουν ηλεκτρονικά στο Κτηματολόγιο με ψηφιακή υπογραφή, μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας του ΤΕΕ και της εταιρίας του κτηματολογίου «Εθνικό Κτηματολόγιο». Το αποδεικτικό υποβολής ΚΗΔ των τοπογραφικών διαγραμμάτων είναι υποχρεωτικό για κάθε εν ζωή συμβολαιογραφική πράξη (αγοραπωλησία, μεταβίβαση, γονική παροχή κτλ).
Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ)
Ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) έχει τεθεί σε ισχύ από τις 4 Ιουλίου 2012, 27 χρόνια μετά την έκδοση του ΓΟΚ 1985. Στόχος του είναι να προάγει τη δόμηση με νέες τεχνολογίες και δομικά υλικά καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος δίνοντας απτά κίνητρα για την προώθηση του βιοκλιματικού σχεδιασμού κτιρίων. Είναι ο κύριος γνώμονας στην επιλογή της κατάλληλης αρχιτεκτονικής μελέτης που θα προσαρτηθεί στο φάκελο για την έκδοση άδειας δόμησης.
Όροι δόμησης
Όροι δόμησης ονομάζονται οι κανόνες που καθορίζουν τη δόμηση των κτιρίων στα οικόπεδα, δηλαδή τη θέση και τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά της μορφής τους. Είναι ουσιαστικά όλοι οι συντελεστές που μας είναι απαραίτητοι για να υλοποιήσουμε μια ολοκληρωμένη μελέτη για την κατασκευή ενός οικοδομικού έργου, ώστε αυτό να είναι απολύτως νόμιμο και πλήρως ενταγμένο στις πολεοδομικές απαιτήσεις και διατάξεις της εκάστοτε περιοχής. Οι βασικοί κανόνες είναι η αρτιότητα, ο συντελεστής δόμησης (ΣΔ), ο συντελεστής κάλυψης, το μέγιστο ύψος, η θέση και ο τρόπος δόμησης του κτιρίου. Όλοι οι παραπάνω όροι καταγράφονται αναλυτικά στο τοπογραφικό διάγραμμα του εκάστοτε οικοπέδου.
Ρυμοτομικό απόσπασμα ή σχέδιο
Εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο οικισμού ή σχέδιο πόλης ή πολεοδομικό σχέδιο ή εγκεκριμένη πολεοδομική μελέτη είναι το εγκεκριμένο διάγραμμα που καθορίζει τους ειδικούς όρους δόμησης, τους κοινόχρηστους, κοινωφελείς και δομήσιμους χώρους και τις επιτρεπόμενες χρήσεις σε κάθε τμήμα ή ζώνη τους. Στο σχέδιο πόλης δεν φαίνονται κατασκευαστικές λεπτομέρειες αλλά καθορίζονται όρια των χώρων, οδικά δίκτυα, γραμμές που πάνω ή πέρα από αυτές απαγορεύεται η δόμηση και γενικά οριοθετούνται οι χρήσεις της γης. Το ρυμοτομικό απόσπασμα της εκάστοτε περιοχής λαμβάνεται υπόψη κατά τη σύνταξη τοπογραφικού διαγραμμάτος οικοπέδων.
Στο σχέδιο πόλης πρέπει να φαίνονται:
- οικοδομικά τετράγωνα (Ο.Τ.)
- ρυμοτομικές γραμμές (Ρ.Γ.)
- οικοδομικές γραμμές (Ο.Γ.)
- προκήπια/πρασιές
- δρόμοι-πεζόδρομοι-πλατείες
- συντελεστές δόμησης
Σεισμικότητα (Σεισμικές ζώνες)
Ο υπολογισμός της επιρροής του σεισμού σε ένα κτίριο γίνεται με την παραδοχή σεισμού, ο οποίος δίνει οριζόντια εδαφική επιτάχυνση σχεδιασμού Α=α*g. Ο ελληνικός χώρος κατανέμεται σε τρεις σεισμικές ζώνες Ζ1, Ζ2 και Ζ3 σύμφωνα με το Χάρτη ζωνών Σεισμικής Επικινδυνότητας. Σε κάθε ζώνη, σε κτίρια επί εδάφους κατηγορίας Α (καλό έδαφος), λαμβάνεται μία τιμή του συντελεστή α που είναι ίση με 0.16 για την Ζ1, 0.24 για τη Ζ2 και 0.36 για την Ζ3. Οι παραπάνω συντελεστές παίζουν κομβικό ρόλο στην εκπόνηση στατικών μελετών νέων κατασκευών ή μελετών στατικής επάρκειας.
Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.)
Τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.) συγκροτούνται και λειτουργούν στο πλαίσιο της προστασίας του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, καθώς διαχρονικά η ελληνική νομοθεσία έχει αποτυπώσει την ανάγκη αρχιτεκτονικού/αισθητικού ελέγχου του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος για σειρά περιπτώσεων (νέα κτίρια σε παραδοσιακούς οικισμούς, σε νησιά του Αιγαίου, νέες κατασκευές σε διατηρητέα κτίρια, περιπτώσεις αυθαιρέτων κλπ). Έχουν αρμοδιότητα παροχής σύμφωνης γνώμης επί των αρχιτεκτονικών μελετών σε μια πληθώρα περιπτώσεων που περιγράφει ο νόμος και τους έχει ανατεθεί η υποχρέωση και η μέριμνα για την προστασία του τοπίου, την αισθητική των κτιρίων, την επιτυχή ένταξη και ενσωμάτωση των κατασκευών στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και το πολιτιστικό περιβάλλον. Κάθε Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής λειτουργεί ως ανεξάρτητο γνωμοδοτικό όργανο, ενώ για την εξέταση μελέτης υποβάλλεται αίτηση από εξουσιοδοτημένο μηχανικό, συνήθως λόγω επικείμενης έκδοσης Άδειας Δόμησης. Η γνωμοδότηση του Σ.Α. ως προς την αρχιτεκτονική μελέτη είναι θετική ή αρνητική, ενώ καταγράφεται πρακτικό με τις απόψεις όλων των μελών, το οποίο αναρτάται στο ηλεκτρονικό σύστημα και κοινοποιείται στους αιτούντες. Οι αρχιτέκτονες μέλη των Σ.Α. εξετάζουν τα θέματα με κριτήρια αμιγώς αρχιτεκτονικά/πολεοδομικά, με αντικειμενικότητα, πάντα κατ’ οικονομίαν και με διάκριση ουσιώδους/επουσιώδους. Γνωμοδοτούν ως ανεξάρτητοι αρχιτέκτονες με βάση την προσωπική επιστημονική θέση και άποψή τους, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί από την προσωπική τους εμπειρία στην εκπόνηση μελετών, την αξιολόγηση υλοποιημένων ή μη αρχιτεκτονικών σχεδιασμών και την κατανόηση του πλέγματος των παραγόντων που συνδιαμορφώνουν μια αρχιτεκτονική πρόταση.
Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ)
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) ιδρύθηκε το 1923 και έχει σκοπό την προαγωγή της επιστήμης στους τομείς που σχετίζονται με την ειδικότητα των μελών του, της τεχνικής και της τεχνολογίας γενικά και την αξιοποίησή τους για την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας στο πλαίσιο των αρχών της αειφορίας και της προστασίας του περιβάλλοντος.